1:1
Chociaż projekt architektoniczny Nowohuckiego Centurm Kultury opracowany został przez zespół polskich architektów, to większość elementów związanych z aranżacją wnętrza (np. ławki, żyrandole, mozaiki, plafony) przeniesiono niemalże na zasadzie „kopiuj-wklej” z jednego centrów kinowo-teatralnych w Kijowie. Pracownicy NCK, którzy w latach 80. mieli okazję zwiedzać budynek na Ukrainie, do dzisiaj opowiadają o złudzeniu, jakby znajdowali się we wnętrzach krakowskiej instytucji. Sięgając po jeden najbardziej okazałych wizualnie elementów wystroju Nowohuckiego Centrum Kultury – gigantyczny żyrandol – Kobylarz wykonał jego kolejną (trzecią, o której wiemy, lecz kto da głowę, że gdzieś jeszcze w byłych „demoludach” nie ma ich więcej?) kopię. Instalacja 1:1, będąc grą z kategorią autorstwa, odwołuje się tak samo do ciągle nieprzepracowanych i wzbudzających emocje relacji Polski z krajami zza wschodniej granicy. Podobnie jak warszawski Pałac Kultury i Nauki, NCK może być oczywiście interpretowany jako symbol politycznej zależności i radzieckiego kolonializmu. Gest Kobylarza sugeruje, że nico desperacki kurs zerkanie na Zachód (członkostwo w UE, strefa Schengen itp.), który Polska obrała po 1989 roku, nie zmieni geopolitycznego położenia kraju nad Wisłą ani też nie przekreśli kilkusetletnich, wzajemnych wpływów z sąsiadami zza Buga.
Łukasz Białkowski |
The Nowa Huta Cultural Centre was designed by a team of Polish architects, but most elements of its interior décor (e.g. benches, candelabra, mosaics, ceilings) seem to have been copy-pasted from one of the cinema theatres in Kiev. Members of the NCK staff who had the opportunity to visit the original building in Ukraine in the 1980s can testify to the illusion of being in their Krakow institution. Kobylarz reached for one of the grandest elements of the Nowa Huta Cultural Centre’s décor – the gigantic candelabrum – and made a copy (third, as far as we know, but who knows how many of them can still be found in former “people’s democracies”). The 1:1 installation plays with the idea of authorship and refers to Poland’s relations with countries beyond its eastern borders, still unprocessed and highly emotional. As with the Palace of Culture and Science in Warsaw, the NCK may be interpreted as a symbol of political subjugation and Soviet colonialism. However, Kobylarz’s gesture shows that despite the desperate attempts in Poland to look West (accession to the EU, the Schengen zone etc.) after 1989, the country on the Vistula will neither change its geopolitical situation nor eradicate several hundred years of mutual influence with our eastern neighbours.
Łukasz Białkowski |